Kowalowa
Kowalowa leży na Pogórzu Karpackim, na obszarze Pogórza Ciężkowickiego, nad potokiem Szwedka i jej dopływami (w południowej części) i częściowo dopływami potoku Wolanka (w północnej części). Od zachodu graniczy z Joninami, od północy z Wolą Lubecką i Lubczą, od wschodu z Jodłową (gmina Jodłowa), a od południa ze Swoszową (gmina Szerzyny). Wzniesienia występujące na terenie wsi to: Królówka (341 m n.p.m.), Gilowa Góra (508 m n.p.m.), Góra Berkówka (w północno-wschodniej części wsi). Kowalowa zajmuje powierzchnię 11,5 km2.
Wieś Kowalowa – lokowana na prawie niemieckim – istniejąca zapewne od 1301 roku należała do parafii ryglickiej ufundowanej w początkach XIV w. przez ród Sulimów. Nazwa wsi patronimiczna, pochodzi prawdopodobnie od nazwiska właścicieli miejscowości w średniowieczu – Kowalewskich. Po raz pierwszy miejscowość Kowalowy poświadczona jest w 1386 roku. Na przełomie dziejów współczesną Kowalową określano m.in. tak: Kowalowy, Kowalewy, Kowalówka. Wiadomo, że w I poł. XV wieku przez Kowalowy prowadzi droga wiodąca z Tuchowa do doliny Wisłoki.
W roku 1469 Kowalowy dzielą się już na Górne i Dolne, posiadają także sołtysa (część Kowalowej leży wtedy w powiecie Bieckim a część w Pilzneńskim. Osią układu osadniczego był ciek wodny potoku Szwedka, a jej przedłużeniem w kierunku wschodnim ciąg głównej drogi prowadzącej z Tuchowa przez Kowalową do Jodłowej. Układ zabudowy miał charakter łańcuchówki (wsi leśno-łanowej). W 1581 roku Kowalowy należą już do parafii Ryglice, a w 1785 zaczyna funkcjonować szkoła podstawowa jednoklasowa. Na przełomie XIX/XX w. wykształciły się ciągi drożne łączące centrum wsi z sąsiednią Lubczą. Wiemy, że w 1880 roku Kowalowa liczy sobie 877 mieszkańców (w tym 78 na obszarze dworu) wtedy występuje jeszcze pod nazwą Kowalowy. W maju 1915 roku na terenie gminy doszło do licznych bitew, po których ślad pozostał również w Kowalowej. W północnejczęści Kowalowej, przy drodze do Lubczy założono w 1915 roku cmentarz wojskowy z ciałami poległych w trakcie I Wojny Światowej. W 1947 nastąpiło przeniesienie z Ryglic do Kowalowej drewnianego kościoła zbudowanego w końcu XVII w. Kościół otrzymuje wezwanie Niepokalanego Serca Najświętszej Marii Panny. W jego pobliżu znajdują się stawy hodowlane zasilane wodami Szwedki.
W 1952 r. w Kowalowej powstaje samodzielna parafia wyłączona z parafii Ryglice. W 1965 roku powstaje tutaj nowa szkoła.